As eleccións ás cortes españolas do 28 de abril foron convocadas nun contexto de ofensiva reaccionaria e españolista, mais tamén de evidentes dificultades do réxime para conseguir un marco de estabilidade. A convocatoria estará moi condicionada polo conflito catalán, ao celebrarse en pleno xuízo contra parte da dirixencia política do proceso independentista. Precisamente, o feito de ter varios candidatos imposibilitados de facer campaña por estaren en prisión ou no banco dos acusados defendéndose de acusacións delirantes, ilustra mellor que ningún outro a natureza do réxime do 78 e a forma en que este responde ás verdadeiras ameazas contra a súa natureza, fundamentada na súa unidade defendida pola forza sempre que preciso.
Como sinalamos despois da moción de censura que levou a Pedro Sánchez ao goberno, esta nova alternancia na xestión do estado non serviría máis que para tentar unha nova operación de relexitimación do réxime, que porén atopa cada vez máis problemas en efectivizarse.
A maioría que non houbo para aprobar os orzamentos (o que deu pé á disolución do Congreso por puro cálculo electoral) si que existía cando menos desde 2015 para outras medidas formalmente defendidas polo PSOE, como a derogación da reforma laboral ou da “Lei Mordaza”. A renuncia a cumprir mesmo eses mínimos, xunto ao feito de que, fora de xestos, mantívose no fundamental a mesma posición ante o conflito catalán, demostra as enormes limitacións da cara B do réxime representada polo eterno “mal menor” do PSOE. Igualmente, a esquerda española que nalgún momento dixo pretender exercer como oposición real ao turnismo ou mesmo presentarse como opción de ruptura, non aspira xa a ser máis que muleta necesaria que influencie no posíbel as políticas do goberno, sen condicionar ese apoio a unha saída democrática aos conflictos nacionais e sen cuestionar os estreitos marcos sistémicos (nomeadamente as imposicións da UE) que impiden calquer opción de avance social real.
Así, alternativas ás que aparece abocado o estado redúcense á limitada escolla entre a alternativa rexereracionista protagonizada polo PSOE (ben con apoio do Cs ou ben de Podemos, en cuxo caso que tería que contar con sectores do autonomismo ou do nacionalismo dispostos a participar da mesma) ou a regresión aberta e acelerada representada pola alianza tripartita xa concretada en Andalucía con PP-Cs-Vox. Nesta última posibilidade chama a atención, en contraste con outros estados europeos, a rapidez en normalizar a extrema dereita como actor político normalizado, co que pactar sen problemas e mesmo asumindo moitos elementos do seu discurso.
Diante desta ameaza, a xa habitual tentación do “voto útil” volverá estar moi presente dirixindo o voto cara ao PSOE, o que esixe un discurso e unha liña de clara desmarcaxe e denuncia do papel do mesmo durante estes 40 anos. Entre outros motivos, porque a experiencia en moitos outros contextos demostra que é a desmobilización e a frustración xerada pola xestión anti-popular da suposta “esquerda” a que moitas veces abriu paso á emerxencia e o medre da extrema dereita.
O papel do soberanismo de esquerda
Desde que nacemos como espazo organizado, sempre defendemos abertamente a irreformabilidade do estado español, e por tanto a necesidade dunha estratexia de ruptura asentada na organización e mobilización social e acompañada dunha acción institucional consecuente con iso. A evolución dos últimos anos, non fixo máis que confirmar esa diagnose, que tamén é asumida claramente polo BNG nas conclusións das súas últimas Asembleas Nacionais.
Para avanzar nese camiño, seguimos a acreditar na necesaria unidade de todas aquelas organizacións e persoas que asuman un proxecto de liberación nacional e social para o noso pobo, e que neste momento asuma a centralidade da loita pola República Galega como horizonte en base ao que acumular forzas en todos os ámbitos.
Estas eleccións e o ciclo electoral deben servir como un paso máis para a extensión social do proxecto nacionalista e de esquerda, avanzando cara a consolidación do BNG como ferramenta unitaria e referencial (non só a nivel electoral) para os sectores máis conscientes da sociedade, o activismo social e as loitas populares. É neses espazos onde onde é factíbel e desexábel a ampliación do proxecto unitario do soberanismo, mais que na agregación matemática de outros proxectos que non comparten os mesmos mínimos programáticos.
Tras a previsíbel desfeita das alianzas de sectores do soberanismo coa esquerda española, nesta nova fase o BNG debe ser quen de presentarse novamente unha voz propia e sen tutelas, mais tamén de ser o altavoz das demandas populares con un discurso desacomplexadamente de esquerdas, feminista e combativo, exercendo un papel de confrontación constante co réxime e impugnándoo na súa totalidade.
O proxecto do BNG contrasta co da esquerda española no discurso nacional, pois considera o noso país como suxeito político con todas as consecuencias, mais tamén o fai ao asumir propostas (xestión pública dos sectores fundamentais, oposición á UE e á OTAN, proceso constituínte, república…) tanto tácticas como estratéxicas que delimitan claramente o seu campo co de outros sectores políticos, tamén o dun neo-autonomismo posibilista que pretende reconfigurarse no país.
Nesa liña será fundamental ligar o nacional e o social e polo tanto soster un discurso claramente alicerzado sobre as políticas materiais e os problemas do noso pobo, a maioría deles condicionados e agravados pola nosa dependencia como nación.
En definitiva, a dialéctica reforma versus ruptura está máis vixente que nunca e, igual que nos momentos críticos da “transición”, o rol consecuente do movemento nacionalista galego será determinante para o avance nos próximos anos.
Por tanto, do papel do BNG, sen renunciar a calquer conquista inmediata que poda resultar un alivio ou avance nas condicións das maiorías sociais do noso país, non se debería esperar en nengún caso xogar un papel de estabilidade, gobernabilidade ou sustento a un goberno que non recoñeza os mínimos democráticos. As voces do soberanismo en Madrid deben ser un transmisor das demandas do noso pobo, mais tamén un factor de constante deslexitimación e combate do réxime.
Nese camiño, pensamos que son útiles as alianzas, pre ou post-electorais, cos sectores que nos outros pobos de estado compartan esa vía, necesarias para reforzar un polo verdadeiramente rupturista frente ás falsas alternativas. Unha alianza verdadeiramente internacionalista e solidaria que demostre que as relacións entre os pobos oprimidos polo mesmo réxime poden darse en pé de igualdade, sen as dinámicas españolizantes e de subordinación que tan nefastos resultados deron para o soberanismo.
